Toelichting Act
Wat is Acceptance and Commitment Therapie?
Acceptance and Commitment Therapie (ACT) is een vorm van therapie waarbij met name het flexibel omgaan met de tegenslagen en uitdagingen in je leven centraal staat zodat er ruimte komt om je bezig te houden met zaken die voor jou echt belangrijk zijn in het leven.
In tegenstelling tot traditionele therapieën, richt Acceptance and Commitment Therapie (ACT) zich niet op het elimineren van psychologische problemen, maar op het leren omgaan met deze problemen op een meer flexibele manier. ACT biedt praktische vaardigheden en strategieën om meer bewust te worden van de eigen gedachten, emoties en sensaties en hier op een constructieve manier mee om te gaan.
Het uiteindelijke doel van ACT is om de client te helpen meer in overeenstemming te leven met de eigen waarden, ondanks de aanwezigheid van psychologische problemen. ACT is bewezen effectief voor veel en verschillende psychologische problemen. Het is een laagdrempelig vorm van therapie die voor veel mensen bruikbaar is.
De hexaflex
ACT therapeuten maken afwisselend gebruik van zes verschillende processen zoals uitgebeeld in de ACT- hexaflex:
Acceptatie: leren stilstaan bij en ruimte maken voor nare ervaringen (het gaat daarbij zowel om gevoelens als om gedachten). Het niet kunnen verdragen daarvan (het vermijden van de pijn) is vaak een oorzaak van andere klachten. En juist met die andere klachten komt men vaak in therapie.
Defusie: leren minder opgeslokt te worden door die nare ervaringen (gevoelens en gedachten) zodat je vrij bent om flexibel te kiezen hoe je met nare ervaringen wilt omgaan. Om dat te bereiken worden er vaak metaforen gebruikt, die heel herkenbaar zijn voor de meeste mensen.
Het Zelf: Kennismaken met de onveranderlijke kern van wie je bent: degene die waarneemt los van de verhalen en ideeën die je over jezelf hebt. Het gaat erom dat de therapeut je voortdurend vraagt waar te nemen wat er in je omgaat, zonder daar een oordeel aan te geven.
Hier en nu: Een ACT therapeut zal vooral aansluiten op wat je in het hier en nu, in de behandelkamer, ervaart. Daarom noemen we ACT een experientiele (ervaringsgerichte) therapievorm. Een ACT therapeut zal je ook stimuleren om ook in het dagelijks leven minder te piekeren over de toekomst, of te malen over het verleden. Het toepassen van mindfulness technieken kan daar eventueel behulpzaam bij zijn.
Waarden: Stilstaan bij wat je echt belangrijk vindt in het leven.
Toegewijd handelen: Leven op een manier die overeenkomt met je waarden.
Een aantal aspecten zijn belangrijk in een ACT therapie.
- Waarden
Een ACT therapeut heeft een open mindful houding waarbij de therapeut oog heeft voor het verlangen van de cliënt naar een leven dat ertoe doet.
Kun je een leven leiden dat waardevol voor jou is, ondanks dat je regelmatig pijn en verdriet ervaart?
- Taal
Daarbij heeft de therapeut aandacht voor de invloed die taal heeft op ons brein. Een woord kan een trigger zijn en van alles oproepen.
Door stil te staan bij de wijze waarop taal ons brein ”voorgeprogrammeerd” heeft kan de therapeut de cliënt helpen de flexibiliteit te vergroten.
- Bereidheid
Een belangrijk aspect in de ACT therapie is de vraag of je bereid bent naar datgene toe te bewegen dat je juist vermijdt.
Bereidheid begint met het diepe besef dat controle op gedachten, emoties, lichamelijke sensaties en veel van je omstandigheden écht niet werkt.
Dat vraagt om een bepaalde innerlijke houding van de therapeut wiens taak het is de vastgelopen cliënt te helpen dit te gaan inzien en ervaren,
zodat er ruimte ontstaat voor iets nieuws.
- Compassie
Een ACT therapeut heeft een innerlijke houding van compassie voor de pijn van degene die komt voor hulp. Compassie is het natuurlijke vermogen om je betrokken te voelen bij pijn en lijden, met de wens om deze pijn en dit lijden in jezelf en anderen te verlichten en daarin verantwoordelijkheid te nemen. Dit vraagt om een houding van gelijkwaardigheid, moed en ruimhartigheid, zowel naar anderen als ook naar jezelf.
- Compassie is niet: je verdrietig voelen over het verdriet van de ander
- Compassie is beseffen wat het betekent om zoiets te voelen.
- Compassie is echt naast de ander gaan staan.
- Compassie is meer dan medelijden, het is mededogen
Mindfulness
In een ACT behandeling wordt regelmatig gebruik gemaakt van technieken en inzichten uit de Mindfulness stroming.
Binnen de ACT is dit geen losstaande techniek maar is een geïntegreerd onderdeel van de behandeling (experientiele therapie).
- Mindfulness heeft niet tot doel dat je je fijn of ontspannen gaat voelen, ook al kan dit een prettige bijwerking zijn
- Het doel van mindfulness is om je openheid tot ervaren te vergroten.
- Zodat je meer open kunt staan voor alles wat je eigenlijk niet wilt ervaren, én waar je geen controle over hebt.
- Het bevordert acceptatie van interne stimuli (pijn, gedachten, emoties, gevoelens)
- Het traint het zintuiglijk waarnemen
Er is enorm veel informatie te vinden op het internet over ACT, waarbij ook filmpjes waarin veel van de metaforen worden uitgelegd.
Ook zijn er zelfhulpboeken en e-health programma’s beschikbaar voor iedereen die nader wil kennismaken. Juist het nieuwsgierig onderzoeken van wat ACT je zou kunnen brengen past binnen de houding van de ACT therapeut. De beroepsvereniging kun je vinden via de volgende link: www.acbsbene.com
Mocht je meer informatie van mij willen hebben over mijn trainingen en supervisie voor therapeuten die willen kennismaken met,
of zich verder willen bekwamen in ACT, dan kun je contact met me opnemen info@act-in-bedrijf.nl .
Ik verheug me erop samen op onderzoek te gaan met jouw vragen.